Variste Yeni Tedavilerin Araştırma Sonuçları

Varis tedavisinde cerrahi dışı tedavi yöntemlerini iki ana başlıkta tanımlamak mümkündür. Termal olanlar yani ısı verilerek tedavi eden teknikler ve ısı olmadan kimyasal etkilerle yapılan yani termal olmayan tedaviler olarak ayrılır. Cerrahi dışı tüm bu tedaviler toplardamar içinden girilerek yani endovenöz yolla yapılmaktadır.

Variste termal tedavilerin uzun dönem sonuçları ve komplikasyon oranları bir çok çalışmada ortaya konmuştur. Girişimsel radyoloji ünitelerinde yapılan termal varis tedavilerin uygulamasında tümesan anestezi gerekli bir aşamadır. Tümesan anestezi tedavi işlem süresini uzatması ve hastaya ek girişim gerektirmesi yönünden termal tedavilerin dezavantajını oluşturmaktadır. Termal olmayan tedavilerin tümesan anestezi gerektirmemesi avantajları olmakla birlikte uzun dönem sonuçlarının bilinmemesi dezavantajlarını oluşturmaktadır.

YAPIŞTIRMA İLE VARİS TEDAVİSİ

Tutkal, diğer adıyla glue son dönemlerde varis tedavisinde alternatif yöntem olarak kullanılmaktadır. En önemli avantajı tümesan anestezi gerektirmemesidir. Bu yapıştırıcı madde damar içerisinde kan ile temas ettiğinde farklı forma (polimerize) geçerek damarın iç duvarında hasar oluşturması ve vücudun koruyucu sistemini de uyararak -immünolojik cevap yoluyla hedef damarın kapanmasını sağlar.

Teknik

Hedef damara diz altı seviyesinden ultrasonografi eşliğinde girilerek kılıf yerleştirilir. Kılavuz tel yardımı ile kateter kasık düzeyinde derin toplardamar bileşkesinin 4 cm altına yerleştirilir. Bileşke düzeyine elle bası yapılırken yavaş enjeksiyonla glue verilirken 3 cm' lik aralıklarla kateter de geri çekilir. Her segmente 3 dakika bası uygulanarak bir sonraki segmente geçilir. Tüm hasta segment kapatılıncaya kadar bu işlem tekrar edilir.

Ortalama, 33 cm' lik büyük safen toplardamarı 20 dakikada ortalama 1.3 ml glue kullanılarak kapatılır. Yapılan çalışmalarda 1 yıllık başarı oranları %92.9 olarak bildirilmiştir.

İşleme Bağlı Riskler (Komplikasyonlar)

Yan etkiler glue-yapıştırıcıya bağlı allerjik durumlar, damar iltiabı, pıhtılaşma, akciğere pıhtı atması, kanama ve enfeksiyonları kapsar.

SİYANOAKRİLAT VARİS KAPAMA YÖNTEMİNİN ERKEN DÖNEM SONUÇLARI

Yapıştırıcı ile varis tedavisi (VenaSeal kapama sistemi) yeni bir teknik olup siyanoakrilat kullanılarak yetmezlik bulunan büyük ya da küçük safen venin kapatılmasıdır. Teknik 2011 yılında Avrupa' da onaylanmış (CE), 2015 yılında ise Amerika Birleşik Devletlerinde (FDA) onayı almıştır.

Yetmezlik bulunan safen vene sahip 34 hasta çalışmaya dahil edilmiş ve siyanoakrilat kullanılarak tek bir seansta tedavi edilmiştir. Hastaların 15’ ine ilave flebektomi de uygulanmıştır. Uygulama ultrasonografi eşliğinde yapılmakta olup yetmezlik bulunan safen venin en uzak kesiminden 7F kılıf yerleştirildikten sonra 5F kateter içerisinden aralıklı olarak yapıştırıcı - siyanoakrilat gönderilip kompresyon uygulanarak yapıldı.

Tüm tedavi edilen safen venler Doppler inceleme ile takip edilmiş ve %100 kapanma sağlandığı belirlenmiştir. Hastaların %23.5’ inde anormal deri reaksiyonları gelişmiştir. Bu deri reaksiyonları kızarma, kaşınma, ağrı, ödem şeklinde izlenir.

Yapıştırıcı ile varis tedavisi (Siyanoakrilat kapama sistemi -VenaSeal sistem, CAVA) güvenli ve effektif bir tedavi yöntemidir. Bu sistemin en önemli avantajı çevre dokulara termal- ısı hasar oluşturmaması, parestezi olmaksızın diz altı, ayak bileği düzeylerine kadar uygulanabilmesidir.

MEKANOKİMYASAL YÖNTEM İLE VARİS TEDAVİSİ (CLARIVEIN)

Damara iki teknikle hasar vererek başarı oranını daha yükseltme amacıyle geliştirilmiş bir tekniktir. Damar içinden yerleştirilen bu sistemin en uç kesiminde sürekli dönen ve bu yolla damar iç lümeninde hasar oluşturan bir tel ile bunun uç kesiminden eş zamanlı olarak hasarlı damara sklerozan madde enjeksiyonunu sağlayan ve damarın dışında kalan kontrol mekanizmasını taşıyan tabanca sistemi bulunur.

Teknik

Ultrasonografi eşliğinde yetmezlik olan damarın en uç kesiminde girilerek ince bir kılıf yerleştirilir. Yine diğer sistemlerde olduğu gibi kasık düzeyindeki bileşkeden 3 cm uzak mesafeye ulaşılır. Başlangıç 3 cm lik kesiminde sadece tel çalıştırılır. Sonraki mesafelerde tel dönüşü 3 sn uygulanırken tel 0.5 cm geri çekilir. Sonrasında her 7 saniyede 1 cm çekilirken aynı anda damarı büzme ve yapıştırma özelliği olan sklerozan madde enjekte edilir.

İşlemden sonra varis çorabi giydirilerek hasta yürütülür.Varis çorabının 2 hafta kullanılması önerilir. 6 aylık takiplerde kapanma oranı yani işlem başarısı %94 oranlarında bildirilmiştir.

İşleme Bağlı Riskler (Komplikasyonlar)

Önemli yan etki bildirilmemiştir. Önemsiz yan etki olarak cilt altı sınırlı kanama ve toplardamarda geçici ve yüzeyel inflamasyon görülmektedir.

MEKANOKİMYASAL TEDAVİ ARAŞTIRMALARININ SONUÇLARI

Mekanokimyasal ablasyon ile varis tedavisinde (MOCA- ClariVein cihazı) mekanik cihaz kullanılır. Bu teknikle endotermal ablasyon ve ultrasonografi eşliğinde köpük tedavinin dezavantajlarının giderilmesi amaçlanmıştır. Mekanokimyasal varis tedavi tekniği dönen bir tel yardımı ile toplardamar iç duvarına (endotelyum) zarar verip aynı anda da sıvı sklerozan maddenin kateter yolu ile damar içine verilmesidir.

Bu yazıda mekanokimyasal varis tedavisi uygulanan 14 çalışmada toplam 1334 hastanın sonuçları karşılaştırılmıştır. Çalışmalarda hastalar en az 1 yıl takip edilmiş büyük safen toplardamarı -ven- için anatomik başarı oranı %91.2, küçük safen ven için %93.6 olarak saptanmıştır. Komplikasyon oranları derin toplardamar tıkanması %0.23, akciğere pıhtı atması %0.15 iken 65 hastada sınırlı komplikasyonlar saptanmıştır. Damarın iltihaplı pıhtılaşması, %5, ekimoz %2,2, sertleşme %1.8, kanama %1.4, pigmentasyon %0.6 olarak saptanmıştır. Bu sonuçlar ile mekanokimyasal varis tedavisi düşük komplikasyon oranlarına sahip güvenilir bir yöntem olarak bulunmuştur.

Mekanokimyasal varis tedavisi sonrası günlük normal aktiviteler dönme süresi 1.44 gün iken işe dönme süresi ortalama 2.18 olarak saptanmıştır.

Sonuç olarak mekanokimyasal yöntemle** varis tedavisinde**, büyük ve küçük safen venlerin tedavisinde endovenöz termal tedavilerle karşılaştırıldığında benzer bir yılllık başarı oranlarına sahiptir. Mekanokimyasal varis tedavisi güvenilir ve etkili bir tedavi yöntemidir. Mekanokimyasal varis tedavisi daha az ağrı, daha iyi yaşam kalitesi ve daha hızlı işe dönüş gibi avantajlar sağlamaktadır.

VARİS TEDAVİSİNDE TERMAL OLMAYAN İKİ TEKNİĞİN KARŞILAŞTIRILMASI (1)

Termal olmayan ablasyon tedavilerinin potansiyel avantajları tedavinın rahat uygulanabilirliği ve sinir hasarı olmamasıdır. Termal olmayan iki yeni varis tedavi yöntemi mekanokimyasal ve yapıştırıcı ile varis tedavilerinin etkinlikleri tüm literatürün gözden geçirilerek ve çoklu analizleri (metaanalizleri) yapılarak karşılaştırılmıştır.

Mekanokimyasal yöntemle varis tedavisinde büyük safen vene hasar verip ardından sıvı sklerozan ilaç enjekte edilerek damarın kapatılmasıdır. Sistemin üreten firma adı Vascular Insights olup ürün ClairVein olarak piyasada kullanılmaktadır.

Yapıştırıcı ile varis tedavisinde ise doku yapıştırıcı olarak bilinen siyanoakrilatın damar içine verilerek fibrozis oluşturulması yolu ile damarın kapatılmasıdır. Seal Closure (Medtronic) ve VariClose (Biolas) olmak üzere piyasada iki farklı ürün bulunmaktadır.

İşleme bağlı komplikasyonlar karşılaştırıldığında;

  • Mekonokimyasal yöntem ile varis tedavisinde ciltte sertleşme (endurasyon), %12-18; damarın iltihaplı pıhtılaşması (tromboflebit) %2-13, ekimoz %8-10, kanama (hematom) %1-11, ciltte renk değişikliği (pigmentasyon) %5 olup sinir zararlanması ve enfeksiyon bildirilmemiştir.
  • Yapıştırıcı ile varis tedavisinde tromboflebit %0.5-18, pigmentasyon %1.6-3, derin toplardamarlarda tıkanma (derin ven trombozu) %0-3.5, sellülit %1.4-3, ekimoz %1.4-1.6. Sinir yaralanması veya parestezi nadir olup %0-2 dir.

Tüm çalışmaların ortalamaları alındığında mekanokimyasal ve yapıştırıcı ile varis tedavisiiçin anatomik başarı oranları 6. ayda sırasıyla %94.7 ve %94.8, 1. yılda %94 ve %89 olarak saptanmıştır.

Termal olmayan varis ablasyon yöntemlerinin (mekanokimyasal varis tedavisi, yapıştırıcı ile varis tedavisi) varis tedavisinde endovenöz termal ablasyon (Lazer, Radyofrekans) tekniklerine göre temel avantajı tümesan anestezi gerektirmemesidir. Bu durum işlem süresinin kısalmasını ve hasta konforunun artışını sağlar. Sinir hasarına yol açmaması da diğer bir avantajlarıdır.

Mekanokimyal yöntem ile varis tedavisi ve yapıştırıcı ile varis tedavisi yapılan varis tedavi çalışmalarıyla ilgili önemli çekincelerden biri de bu iki yeni teknik ile yapılan uzun süreli araştırma olmaması ve takip sürelerinin 6 ay ve 1 yıl ile kısıtlı olmasıdır.

YENİ TERMAL VARİS TEDAVİLERİ, BUHAR, MİKRODALGA ABLASYON

Buhar ve mikrodalga ablasyon tekniklerinin de başarı oranları %90' lara yaklaşmasına karşın uzun dönem sonuçlarını gösteren çalışma bulunmamaktadır. Bu yönden rutin uygulamalarda yeri bulunmamaktadır.

KAYNAKLAR

  1. Journal of Vascular Surgery: Venous and Lymphatic Disorders 2017; 5:880-96
  2. Vascular and Endovascular Surgery 2017; 51:545-549
  3. Journal Vascular Interventional Radiology 2017;28:1422-1431


https://youtube.com/shorts/4RuMOtesXpQ?feature=share