KOL DAMAR DARLIĞI VE TIKANIKLIĞI NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Her iki kolu besleyen damarlar vücudumuzun en büyük atardamarı olan aortadan gelişir. Bu atardamarlar subklavyan atardamarı olarak adlandırılır. Bu damarlar kollara ulaşmadan önce beyinciği besleyen önemli bir damar olan vertebral atardamarı verir.
Baş dönmeleri ve dengesizlik nedeni subklavian ya da vertebral damarlardaki darlık ve tıkanıklık olabilir. Kolu besleyen subklavyan atardamarında darlık geliştiği zaman ilk bulgu iki kol arasında tansiyon farklılığıdır. Darlık tıkanıklık düzeyine yaklaştığında ön kol ve elde yeterli kan desteğinin olmaması nedeniyle kansızlık-iskemik bulguları eli kullanmakla ortaya çıkan ağrı gelişmeye başlar.
Kol atardamar tıkanıklığı başlangıç seviyesinde ise beyinciği besleyen atardamarın çıkışından önce gelişir ve kolun tıkanıklık sonrası kesiminin beslenmesi için beyincikten kan çalınır. Kan beyinciğe gitmesi gerekirken kan karşı damara geçip karşı kolu besler. Bu da beyinciğin yeterli beslenememesi sorunlarına neden olup baş dönmesi ve dengesizlik yakınmalarına yol açar. Bu hastalık subklavyan çalma sendromu olarak tanımlanır.
Beyinciğe giden damarlardaki darlık ve tıkanıklıklar yakınmalara yol açması durumunda tedavi edilmeleri gerekir. Bu damarların darlıklarında girişimsel radyoloji ünitelerinde balon ve stent uygulamaları yapılabilmektedir. Özellikle subklavyan atardamarın başlangıç düzeyindeki darlıklarında balon ile genişleyen stentler kendinden genişleyen stentlere tercih edilir. Balon ile genişleyen stentler kısa darlıklarda ya da damarın çıkış kesimlerindeki darlıklarda daha güvenli bir şekilde kullanılır.
Beyinciği besleyen damar darlıklarının tedavisinden beyinciğe emboli riski nedeniyle darlığın ilerisine filtre yerleştirilir. Balon ve stent yerleştirilmesi bu filtrenin kılavuz teli üzerinden yapılır.
İşlem öncesi hazırlık diğer damar sistemlerindeki tedavilerde olduğu gibi kan testlerini ve ikili kan sulandırıcı ilaçların tedaviden önce başlanmasını kapsamaktadır. İşlem sonrası 1 günlük takip yararlı olur.
Olgu •63 yaşında erkek hasta, sağ kol ile sol kol arasında tansiyon farkı mevcuttu. Sağ koldan tansiyon 140/90 mmHg iken sol kolda 190/100 mmHg olarak saptandı.•Anjiografide erken faz (1. görüntü, sol) daha geç fazlarda (2. ve 3. görüntüler sol kolu besleyen sol subklavyan atardamar başlangıç kesiminde darlık.
• Stent yerleştirildikten sonra sol subklavyan atardamar darlık tamamen giderilmiş ve lümende tam açıklık sağlanmıştır. (1. anjiyografi görüntüsü erken faz, 2. anjiyografi görüntüsü geç faz)• Stent sonrası tansiyon kontrolü yapıldığında sağ kolda tansiyon 140/90 iken sol kolda 120/80 olarak ölçülmüştür.
KAROTİS - ŞAH DAMARI DARLIĞI NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Beyine kan taşıyan ve boyundan geçen, şah damarı - karotiste daralmaya yol açan en sık neden atheroskleroz olup buna bağlı olarak damarda gelişen plaklar zaman içerisinde büyüyerek damarın tamamen tıkanmasına yol açar. Tıkanmadan önce damardaki plaktan kopan parçalar küçük emboliler olarak kısmı felçlere yol açarken damarın tamamen tıkanması tam felçlere yol açabilir.
Karotis - Şah damarı stentlenmesi inme kısmında detaylı anlatılmıştır. Bu damarların darlık ve tıkanıklıkları felç-inmeye yol açar. Bu damarlardaki darlık ve tıkanıklar da stent yerleştirilerek tedavi edilir ve inmeden korunulur.
Sol internal karotid arterde diseksiyon zemininde darlık (SOL), stent sonrası damarda tam açıklık sağlandı (SAĞ)
Bakınız: Karotis Stent Yerleştirilmesi.
