DAMAR ANOMALİLERİ
Damar anomalileri diğer adıyla vasküler anomaliler vücutta gelişen damar kökenli bir çok farklı kalıtsal ya da çoklu organ tutulumu ile giden hastalıkları kapsar. Doğumla birlikte görülebilecekleri gibi daha ileri yaşlarda da ortaya çıkabilirler.
Damar anomalileri basitçe damarların normal gelişmemesidir. Çok farklı şekilde sınıflandırılmakla birlikte en doğru kabul edilen sınırlandırmaya göre damar anomalileri vasküler malformasyon ve vasküler tümörler (hemanjiom) olarak ayrılır. Vasküler malformasyonlar köken aldığı dokuya bağlı olarak kapiller, venöz ya da lenfatik olarak tanımlanırlar. Vasküler malformasyonda damarın en iç tabakası olan endotelyal hücre gelişimi söz konusu değildir.
Damar anomalileri içerisindeki akıma bağlı olarak yüksek akımlı ya da düşük akımlı olarak da tanımlanır. Arteriovenöz malformasyon, arterionvenöz fistül ve konjenital hemanjioma yüksek akımlı malformasyon iken kapiller, venöz ve lenfatik malformasyonlar düşük akımlı malformasyon olmaları nedeniyle farklılık gösterir. Bu farklılık tedavi yaklaşımını belirler.
Vasküler tümörler örneğin hemanjiomda endotelyal hücre gelişimi söz konusudur yani neoplastik = tümöral bir süreçtir yani büyüme eğilimindedir. Vasküler tümörlerin hemanjiom gibi iyi huylu yani yavaş gelişen diğer organlara yayılma riski olmayan tipi ile birlikte anjiosarkom gibi kötü karakterde tipleri de bulunmaktadır.
Arterivenöz malformasyon atardamar ile toplardamarın anormal ilişkisidir. Yani normal doku beslenmesi olmaksızın ve kapiller organizasyon gelişmeksizin atardamardan gelen kan kapiller bir yumak içine açılıp sonra toplardamara boşalır. Yani bu hastalıklı dokuda kan dokuyu beslenmeksizin sadece damar içinde dolaşır.
Hemanjiomalar diğer vasküler malformasyonlardan farklı olarak damarsal iyi huylu tümörlerdir. Yer işgal ettikleri organa ve içeriklerine göre farklı yapılarda olabilir. Genellikle bası oluşturmalarına bağlı olarak bulundukları yerleşime göre yakınmalara yol açarlar.
Damar Anomalilerinde Teşhis
Damar anomalilerini çıplak gözle tanımak mümkün olsa da hastalığın yaygınlığı ve derin dokulara uzanımı anlamak yönünden ultrasonografi ve manyetik rezonans görüntüleme gerekir.
Hemanjiomların tanısında manyetik rezonans (MR) görüntüleme ön planda olup kontrastlı inceleme ve geç faz görüntülerinin alınması gerekir.
Arteriovenöz malformasyonlar Doppler ve MR ile teşhis edilmeleri mümkün olsa da kesin tanı koydurucu yöntem anjiografidir. Girişimsel radyoloji bölümnde DSA yöntemi ile anjiografi yapılarak tedavi planı oluşturulur.
Damar Anomalilerinde Tedavi
Girişimsel radyoloji damar anomalilerinin teşhisinden tedavisine kadar önemli bir role sahiptir. Girişimsel radyoloji damar anomalilerinin ameliyatsız tedavisini yapan bir bölümdir.
Damar anomalilerinin tedavisi hastalığın köken aldığı dokuya, orjinine, yerleşimine, hastanın yaşına ve çevre organlarla ilişkisine bağlı olarak değişkenlik gösterir.
Girişimsel radyolojide bir çok teknik ablasyon, skleroterapi, embolizasyon gibi yöntemler tek başına ya da birlikte tedavide kullanılabilir.
• 15 yaşında kız çocuğu, topuğunda ağrı yakınması ile başvurdu. Yapılan MR incelemesinde 4cm çapında hemanjom ile uyumlu lezyon saptandı.
**Damar anomalisi nedir? **
Hemanjiom ile ilgili daha detaylı bilgi için tıklayınız
**Damar malformasyonu nedir? **
)
[Karaciğer hemanjiomu anjiyografi görüntüsü ve embolizasyon ile tedavisi]
