AKCİĞER BİYOPSİSİ NE ZAMAN, NASIL YAPILIR?
Akciğer Kanseri
Nefes darlığı, öksürük ya da sık balgam çıkarma yakınmalarınız var mı? Yukarıdaki soruya cevabının evet ise sizde akciğerde hastalık bulunma olasılığı söz konusudur. Böyle bir durumda beklemeden doktorunuza baş vurunuz.
Akciğer kanseri en sık ölüm nedenlerinden biridir. Özellikle sigara içen, hava kirliliğinin bulunduğu yerlerde yaşayan ve mesleki riski yüksek işlerde çalışan kişilerden görülme sıklığı çok daha yüksektir. Muayene bulguları sonrası akciğer incelemesi yapılan hastalarda akciğer grafisinde ya da bilgisayarlı tomografide hastalıklı alan (lezyon-kitle-olası tümör) saptandığında enfeksiyon ile enfeksiyon dışı nedenlerin ayrımı her zaman kolaylıkla yapılamamaktadır.
Bulgular akciğer kanserini desteklediği taktirde doğru tedavi için mutlaka biyopsi ihtiyacı bulunmaktadır. Biyopsi hastalıklı dokudan parça alınmasıdır. Akciğerin merkezine yakın yerleşimlerde kitle bulunduğu durumlarda bronkoskopi ile girilerek biyopsi alınabilir. Bronkoskopi ile ulaşılamayan ya da akciğerin de daha çevresinde yerleşen kitlelerde girişmsel radyologlar tarafından direkt ciltten girilerek (transtorasik) biyopsi yapılır. Transtorasik biyopsi akciğeri saran zarlar ve akciğer dokusu geçilerek yapılırken ya da akciğeri saran zarlara bitişik kitlelerde direkt kitle içerisine girilerek biyopsi yapılır. Akciğer biyopsisi bilgisayarlı tomografi eşliğinde yapılır. BT’ de lezyon yerleşimi saptandıktan sonra lezyona ulaşılabilecek en uygun yaklaşıma karar verilir. Girişime karar verildikten sonra biyosi iğnesinin lezyon içinde olduğu gösterildikten sonra parça alınır. Aynı anda tekrar kontrolü yapılır.
İşlem Hazırlığı Nelerdir ?
Girişimsel radyoloji bölümünde genel biyopsi hazırlığı yapılır. Biyopsi işlemi öncesi hasta bilgilendirilir. Nefes kontrolü öğretilir. İğne giriş anında ve biyopsi yapılırken hastanın sakin kalması ve hareket etmemesi anlatılır. Lezyon yerleşim, büyüklüğüne göre biyopsi yaklaşımına karar verilir. Akciğer ön kısmında yerleşen lezyonlarda sırt üstü, akciğerin arkasında yerleşen lezyonlarda yüzüstü ya da yan kesimlerde yerleşenlerde yarı sırt üstü tercih edilir.
Lezyon yeterli büyüklükte ve plevraya bitişik ise genellikle doku biyopsisi (tru-cut) tercih edilir. Plevraya uzak yerleşim, nisbeten küçük boyutlu (1-2 cm) lezyonlarda koaksiyal doku biyopsisi uygulanamayacak ise ince iğne aspirasyon biyopsisi tercih edilir. Tekrar biyopsi alınmasına olanak sağlaması yönünden kalın bir iğne içerisinden daha ince iğne (Coaxial teknik) gönderilerek uygulanabilir. Kalın iğne yerinde tutulurken ince iğne ile biyopsi yapılıp parça alındıktan sonra tekrar girilir.
Biyopsi İşleminin Riskleri Nelerdir?
Biyopsiden sonra akciğer kontrolü aynı anda yapılarak kanama, akciğeri saran zarlar arasına hava kaçağı araştırılır . Komplikasyon olmayan hastalar 4 saat gözlendikten sonra taburcu edilir. Genel riskler ise;
- Akciğeri saran zarlar arasına hava kaçağı (pnömotoraks), en sık, %25 oranında görülür
- Akciğeri içine kanama ve kan tükürme
- Enfeksiyon
- Hava embolisi
- Yetersiz örnekleme
Biyopsi öncesi kitle saptanan hastada yüzüstü BT yapılarak giriş yeri planlanır (SOL). Biyopsi iğnesinin kitle içerisinde olduğu BT ile gösterilir (ORTA). Biyopsi sonrası akciğer kontrol edilerek kanama ya da hava kaçağı araştırılır (SAĞ).
PET BT’ de aktivite artışı olarak izlenen (sarı-kırmızı alan) akciğerde kitle (SOL), hasta yüzüstü yatırılarak biyopsi planlanıyor ve trucut (doku) biyopsi iğnesi kitle içine gösterildikten sonra biyopsi yapılıyor (ORTA). Biyopsi sonrası kontrolde kanama izlenmiyor (SAĞ).
Akciğer biyopsisi ne zaman ve nasıl yapılır?
Ultrasonografi eşliğinde akciğer biyopsisi nasıl yapılır?
