MEME BİYOPSİSİ
Meme Kanseri
Meme kanseri kadınlarda sık ölüm nedenlerinden biridir. Memede ağrı, akıntı, ele gelen kitle varlığında önce ultrasonografi sonra mamografi ile hastanın değerlendirilmesi gerekir. Aile hikayesi olan kadınlarda erken yaşlardan itibaren ve 40 yaşı geçen hastalarda rutin yıllık kontrollerde de kitle saptanabilir.
Meme Biyopsisi Nasıl Yapılır?
Kitlenin ultrasonografik ve mamografik özellikleri malignite- kötü huylu tümör-kanseri desteklediği durumda biyopsi yapılmalıdır. Memede solid kitlelerden trucut biyopsi yapılırken kistik lezyonlarda ince iğne aspirasyon biyopsisi yapılabilir.
Biyopsi öncesi hastanın kan testlerinin yapılması ve kan sulandırıcı ilaç kullanmıyor olması gerekir. Biyopsiler girişimsel radyoloji bölümlerinde ultrasonografi ya da mamografi eşliğinde yapılabilir. Genellikle ultrasonografi ile saptanabilen kitleler ultrasonografi eşliğinde biyopsileri yapılırken özellikle kötü karakterde kalsifikasyon saptanan ve ultrasonografide eşlik eden solid komponenti bulunmayan lezyonlardan mamografi eşliğinde vakum biyopsi yapılabilir.
US eşliğinde meme girişimleri;
- Core biyopsi = kor biyopsi = trucut= doku biyopsisi
- Vakum biyopsi
- Kistik lezyonların ince iğne ile aspirasyonu
- Ameliyat önces tel yerleştirme
- Klip yerleştirme
Basit kist; ince duvarlı, hipoekoik ve arkasında akustik şiddetlenme oluşur. Yakınmaya yol açmayan ve komplike olmayan kistlerin biyopsisi gerekmez.
Komplike kist; hipoekoik, içerisinde vaskülarite izlenmeyen, sınırları belirsiz, arkasında akustik şiddetlenme olmayan yapılardır. Komplike kistler çok sık görülür. Kanserleşme riskleri %0 ile 0.8 arasında değişir. Bu kistler BIRADS 3 kategorisine girer ve 3-6 aylık aralıklara takip edilmelidir.
Benign (iyi huylu) solid kitleler; yuvarlak konturlu, ciltte paralel, iyi sınırlı nodüller olup genellikle biyopsi gerekmez. Şüpheli benign kitleler; çevresinde iğnemsi (spiküler) uzanımlar olan, köşeli (angular) kenarlı, duktal uzanımlı veya mikrolobülasyon gösteren, belirgin hipoekoik, arkasında akustik gölgelenme oluşturan, cilte paralel olmayan kitlelerdir.
Komplike kitle; kist ve solid komponentler ile birlikte kalınlaşmış duvar, internal septasyonlar, kitle içi vaskülarite (damarsal yapılar), anormal lenf nodu (lenfadenopati) veya kalsifikasyonun bulunmasıdır. Bu kalsifikasyon (kireçlenme) 10 mm den büyük, hipoekoik kitle ya da dukt benzer yapı içine yerleşmiştir.
Ultrasonografi rehberliğinde meme ince iğne aspirasyon biyopsisi
- Komplike kistler
- Yakınmaya yol açan kistlere yapılır.
- Solid kitlelerde tanı değeri düşük olduğu için tercih edilmez.
- Kist içeriği berrak, beyaz, sarı ya da yeşil içerikli olması iyi özellik gösterir iken kanlı içerik olması kanser şüphesini uyandırır. Hemorajik - kanlı içerik geldiğinde doku biyopsisi ya da cerrahi olarak çıkarılması tercih edilir.
Ultrasonografi rehberliğinde meme kor = doku = trucut biyopsisi
- Otomatik, yarı otomatik ya da vakum yardımlı ekipmanlar ile yapılır.
- 14-16G kalınlıklarındaki kor biyopsi cihazları yeterli olmaktadır. Daha ince kalınlıktaki biyopsi iğnelerinde yanılma riski artar.
- Vakum yardımlı biyopsiler 7-14 G kalınlığında iğneler ile yapılır.
- Ne zaman vakum yardımlı biyopsi yapılır ? küçük, sınırları belirsiz, kitle olmaksızın yapısal distorsiyon oluşturan ya da şüpheli kalsifikasyon içeren ya da kist içi mural nodül olması, duktus içinde kitle bulunması durumunda yapılır.
- Vakum yardımlı cihazlar ile muhtemel benign lezyonlar, 1 cm den küçük olduğunda tam olarak çıkarılır. Vakum yardımlı eksizyon 1 cm' den küçük lezyonlarda cerrahi eksizyon (çıkarma) nun yerini almıştır.
/
Sol memede saptanan siyah olarak izlenen kitleye ultrasonografi eşliğinde biyopsi iğnesi yerleştirilir (sol), biyopsi yapıldığında kitlenin ortasından iğnenin geçtiği görülmektedir (sağ). Doku biyopsi iğnesinin içinde kalır. İğne dışarı çıkarıldıktan sonra doku örneği formolde patolojiye gönderilir.
Meme doku biyopsi sonrası hastanın 2 saat gözlemlenmesi yeterlidir. Biyopsi yapılan yere sınırlı ağırlık konarak kanama riski azaltılır.
Genel olarak Meme biyopsisi ne zaman yapılmalıdır?
- Ultrasonografide kötü huylu tümör bulguları taşıyan kitle saptanması
- Mamografide kötü huylu tümör destekleyen mikrokalsifikasyon paterni olması
- Memede şüpheli kitlesi olan hastada ailesinde meme kanseri öyküsü bulunması
- Takiplerde şekil ve boyut değiştiren lezyon varlığında
- Bir memesinde daha önce kanser teşhis edilmiş hastanın diğer memesinde de yeni lezyon saptanması durumunda beklemeksizin meme biyopsisi yapılmalıdır.
Ultrasonografi rehberliğinde meme kitlelerinde tel yerleştirme
• Ultrasonografi görünümü şüpheli kanseri destekleyen, küçük lezyonlarda kor biyopsinin mümkün olamayacağı durumlarda cerrahi olarak eksizyonel biyopsi yapılabilir. Bu amaçla cerrahi öncesi lezyon içine geri alınabilir ya da geri alınabilir olmayan teller yerleştirilerek cerrahi sırasında kolaylıkla bulunması sağlanır.
Ultrasonografi eşliğinde meme kitlelerine klip yerleştirilmesi
- Meme kanseri teşhis edilen hastalarda cerrahi önce kemoterapinin başlanması (Neoadjuvan Kemoterapi) bazı durumlarda uygulanmaktadır.
- Ameliyat ya da cerrahi öncesi kemoterapi başlanmasında amaç tümöre bağlı ölüm oranlarını azaltmak, cerrahi seçenekleri artırmak, koruyucu meme cerrahisi seçeneğini de hastaya sunabilmek, önceden cerrahi şansı olmayan hastalara cerrahi şansı kazandırmak ve tedaviye yanıtı değerlendirmektir.
- Neoadjuvan kemoterapi öncesi memedeki kitleye ultrasonografi eşliğinde klips yerleştirilerek kemoterapiye yanıtı değerlendirmekle blrikte kemoterapi sonrası küçülen tümöral dokunun cerrahi olarak çıkarılabilmesini sağlanmaktır.
- İşlem ultrasonografi eşliğinde titanyum klips içeren 16-18G Chiba iğnesi memedeki kitlenin ortasına yerleştirildikten sonra klips bu kesime bırakılarak iğne çıkarılır. İşlem günü birlik, ayaktan yapılır ve klipsin yerleştirilmesi 5 dakika sürer.
- Kemoterapi protokolüne göre ortalama 2-3 ay sonra kitle ultrasonografl, mamografi ve meme MR ile değerlendirilir. Cerrahi olarak klips bulunan alan çıkarılarak patolojik olarak değerlendirilir.
Meme kanseri teşhisi konmuş hastada kanserin görünümü (kırmız oklar, SOL), kemoterapi başlanmadan önce lezyona klips yerleştirilmesi amacıyla iğne ile girilir (mavi oklar, ORTA), tümör dokusu içine klips yerleştirildikten sonra iğne çıkarılır (sarı oklar klipsi göstermektedir, SAĞ)
Ultrasonografi rehberliğinde radyoaktif seed yerleştirme
Cerrahi planlanan malign karakterli lezyonlarda cerrahiden 4-5 gün önce 18G iğne ile girilerek lezyon içine l125 yerleştirilir.
Meme kanserinde tanıdan tedaviye girişimsel radyoloji detaylı bilgi için tıklayınız.
Meme biyopsisi ne zaman yapılmalıdır?
