SAFRA YOLLARI
Safra karaciğer tarafından üretilen sindirimde önemli bir rolü olan enzimdir. Safra karaciğer dokusu içerisinde üretilip sağ ve sol karaciğer safra yolları ile aktarılıp ana safra yollarına ulaşır. Ana safra yollarına safra kesesi kanalı açılır. Safra açlık döneminde safra kesesi içerisinde birikir. Yağlı yiyecekler yendiği zaman sindirim için safra kesesi kasılarak içerisindeki safrayı ana safra kanalı ile duedenuma (12 parmak barsağı) boşaltır. Safra yağlı yiyeceklerin sindirilmesinde gereklidir.
SAFRA YOLLARI HASTALIKLARI; GÖRÜNTÜLENMESİ, GİRİŞİMSEL RADYOLOJİ ROLÜ
Safra yolları tıkanıklığı önemli bir klinik durum olup karın ağrısı, karaciğer ve safra testlerinde anormallik ve sarılık ile ortaya çıkabilir. Ultrasonografi başlangıc teşhis aracıdır. Safra kesesi ve safra yolları yeterli şekilde değerlendirilir. Hastada aşırı gaz gibi durumlara bağlı olarak ultrasonografi (US) yetersiz olduğu durumda bilgisayarlı tomografi (BT) ve manyetik rezonans görüntüleme (MRG) kullanılır. MR ile birlikte MR kolanjiopankreatografi (MRCP) safra yollarının görüntülenmesinde diğer yöntemlere üstündür. MRCP ile karaciğer içi ve karaciğer dışında uzanan safra yolları doğru bir şekilde gösterilip tıkanıklık seviyesi ortaya konabilir. MRCP incelemesi kontrast madde kullanılmadan yapılmaktadır. MR incemelerinde yeni bir ilaç olan Eovist kullanılarak safra yolları kontrastlı inceleme olarak doğru bir şekilde gösterilir.
Safra Yolları Hastalıkları
Sarılık
Kanda biluribin değerlerinin yükselmesine bağlı olarak gözde, ciltte ve idrar renginden sararmanın ortaya çıkmasıdır. Özellikle safra yolları tıkanıklığı sözkonusu olduğunda büyük abdest renginde de açılma ortaya çıkıp camcı macunu görünümü alır.
Safra yolları taşı
Safra yolları tıkanıklığının en sık nedenidir. US ile kolaylıkla saptanırken BT de farklı dansitelerde olabilir (kalsiyum- yüksek dansite, nitrojen gazı içeren- düşük dansite, kolesteral -izodens). Safra yolları taşları genellikle endoskopik olarak çıkarılır. Girişimsel radyoloji teknikleri endoskopik yolla çıkarılamayan ve geçirilmiş ameliyata bağlı anatominin değiştiği durumlarda uygulanır.
Geçirilmiş Cerrahiye Bağlı Darlıklar
Geçirilmiş safra kesesi ameliyatları, karaciğer nakli ve karaciğer kist ve ablasyon tedavileri sonrasında gelişebilir. Bunlara yönelik balonplasti ya da stent uygulamaları yapılır.
Primer Sklerozan Kolanjit
Safra yollarının inflamasyona bağlı yer yer daralıp genişlemesidir. Genellikle bu hastaların %60-80' nine ülseratif kolit gibi inflamatuvar barsak hastalığı eşlik eder. Bu hastalık karaciğer içi ya da dışı safra yollarını tutabilir. Sadece karaciğer içi safra yolu tutulumu hastaların %28' inde görülür. Sadece karaciğer dışı tutulum nadirdir. Primer sklerozan kolanjit hastalarında safra yolu kanseri (kolanjiokarsinom) gelişme riski yüksektir.
Kanser
Safra yolları tıkanıklığına safra yolları kanserleri (kolanjiokarsinom), safra yollarına bası yapan safra kesesi, karaciğer kanseri ya da başka organdan karaciğer yayılan metastazlar neden olur. Pankreas baş kesiminde yerleşmiş pankreas kanserleri de ana safra yollarına (koledok) bası oluşturup hem koledok hem de pankreatik kanalda genişlemeye (double duct işareti) yol açar.
Kronik pankreatit
Tekrarlayan inflamasyona bağlı koledokun uç kesimlerinde darlık gelişir. Pankreas boyutlarında küçülme, pankreasta kireçlenme, pankreas kanalının düzensiz genişlemesi kronik pankreatit bulgusudur.
Otoimmün Hastalıklar, IgG4 Sistemik hastalık
Primer sklerozan kolanjite benzerdir. Safra yollarında kalınlaşma ve daralma ortaya çıkar.
İskemik kolanjiopati
Geçirilmiş kemoterapi uygulamalarına bağlı olarak gelişebilir.
Sekonder sklerozan kolanjit
Bulgular primer skleorazan kolanjite benzemesine karşın altta yatan bir neden bulunmaktadır. AIDS, iskemik, pankreatit, geçirilmiş kolanjit gibi nedenlere bağlı olarak gelişebilir.
Safra Kaçağı
Geçirilmiş travma, safra kesesi ya da karaciğer ameliyatları sonrasında ortaya çıkabilir. Hastada şiddetli karın ağrısı, iştahsızlık ve düşkünlük gelişir.
İYİ HUYLU - BENIGN SAFRA YOLLARI TIKANIKLIKLARINDA GİRİŞİMSEL RADYOLOJİ YAKLAŞIMI
Safra yolları darlık ve tıkanıklarının altında daha az olasılıkla benign /iyi huylu nedenler de bulunabilir. Benign (iyi huylu) nedenlere bağlı safra yolları tıkanıklıklarında genel olarak geçici drenaj gerekir. Bu nedenle daha az invaziv olması ve geri alınabilir avantajı nedeniyle ERCP (endoskopik retrograd kolanjiopankreatografi) yolu ile uygulanan plastik stentler öncelikli olarak kullanılır. Uygulama yolu daha kolay olan ağızdan girilerek yapılan ERCP tekniği safra yolları tıkanıklığının giderilmesinde kullanılmaktadır. ERCP tekniği geçirilmiş mide barsak ameliyatı, teknik nedenler ve obstruksiyonun geçilememesi gibi nedenlerle başarılı olamadığı durumda ya da ERCP yolu ile konulmuş stentin tıkandığında son seçenek girişimsel radyolojide uygulanan direkt ciltten (perkütan) yolla girilerek safra yollarındaki darlık ve tıkanıklıkların tedavisidir.
Girişimsel radyoloji ünitelerinde tedavi perkütan yol sıklıkla sağ koltuk altı hizasından 9-10. kot (kaburga) aralıklarından ince bir iğne ile girilerek yapılır. Bu yolla safra yollarına ulaşılır, tıkanıklık katater ve kılavuz tel yardımıyla geçilir. Darlık ya da tıkanıklık kesimine kateter yerleştirilir ve barsağa ağızlaştırılır. Daha uzun yaşam süresi beklenen hastalarda darlık veya tıkanıklık bilier stentler denilen metalik ya da plastik stentler ile tedavi edilir. Safranın barsağa normal akışı sağlanır.
Bilier Taş Çıkarılması
Perkütan yolla girilerek safra yolları taşlarının çıkarılması cerrahi yöntemlerin uygulanamadığı durumlarda yararlıdır. Perkütan yolla safra yollarına girildikten sonra balon oklüzyon kateteri kullanılarak taş barsağa itilir. Transhepatik yolla ampulla düzeyine balon uygulanması da tedaviye katkı sağlar.
KANSERLERE BAĞLI SAFRA YOLLARI TIKANIKLIKLARI : GİRİŞİMSEL RADYOLOJİNİN ROLÜ
Malign (Kanser -Kötü huylu tümör) sarılık direkt tümör infiltrasyonu ya da tümör basısı sonucu safra yollarının tıkanmasıdır. Neden sıklıkla safra yolları kanseri (kolanjiokarsinom) ya da pankreas başı kanseridir. Bu bölgenin diğer tümörleri safra kesesi, mide kanseri, karaciğere metastazları ya da karaciğere bitişik lenf nodlarına diğer tümörlerin yayılması sonucu da safra yollarına bası gelişebilir.
Malign safra yolları tıkanıklıklarına Yaklaşım
Sarılık ile başvuran hastanın ilk basamak muayenesi ultrasonografi ile yapılır. Ultrasonografi ile safra yollarında genişleme, kitle ve safra yollarınıda taş saptanır. 2. Basamak değerlendirme manyetik rezonans görüntüleme (MR) ve MRCP ile yapılır. MR uygulanamayan hastalarda bilgisayarlı tomografi kullanılır. Bunlarla tıkanıklığın natürü iyi huylu ya da kötü huylu olarak belirlenmeye çalışılır. Tanı amacıyla endoskopik ultrasonografi ya da ince iğne biyopsi uygulanabilir. Tüm bulgularla hastanın opere edilebilir ya da operasyon şansının olmadığında karar verilir.
Malign safra yolları tıkanıklıklarının tedavisinde 3 temel yaklaşım bulunmakta olup bunlar cerrahi, endoskopik girişimler ya da perkütan yani direkt ciltten girişimle safra yolları tıkanıklıklarının tedavi edilmesidir. Tıkanmaya yol açan hastalık tanısı tedavi ile aynı anda ya da daha önce ayrı bir girişimle yapılabilir.
Safra Yolları (Endobilier) Biyopsisi
Perkütan transhepatik endobilier biyopsi farklı tekniklerle yapılabilir. Safra aspiratından eksofilatif sitoloji, intraluminal brush biyopsi ve intraluminal forceps biyopsidir. Bu teknikler içinde forceps biyopsi en yüksek tanı değerine sahiptir.
Safra Yolları Drenajı - Perkütan Bilier Drenaj
Perkütan transhepatik safra yolları drenajı skopi ya da anjiografi ünitesinde, ultrasonografi yardımı ile direkt citten safra yollarına iğne ile girildikten sonra plastik kılıf ya da kateter denilen kanüllerin yerleştirilmesidir. Girişim öncesi safra yolları enfeksiyonundan korunmak için antibiyotik kullanılır.
Perkütan transhepatik kolanjiografi safra yollarına iğne ile girildikten sonra kontrast madde verilerek safra yollarının görüntülenmesidir. PTK sonrasında tıkanıklık değerlendirilir. Darlık ya da tıkanıklık kılavuz tel yardımı ile geçildikten sonra barsağa ulaşılır ise internal drenaj kateteri konur. Bu sayede safranın hem barsağa hem de kateter yolu ile dışarıya drenaj torbasına akması sağlanır. Tıkanıklık geçilemediği taktirde eksternal drenaj kateteri konularak safranın tamamı dışarıda drenaj torbasında toplanır. 2 gün sonra darlık ya da tıkanıklığın tekrar geçilmesi denenir. Kateterin günlük 10 cc serum ile steril koşullarda yıkanması gerekir.Eğer lezyon cerrahi olarak çıkarılabilir ise cerrahi öncesi safra yollarının boşaltılması amacıyla yapılır. Bu tür vakalarda perkütan eksternal bilier drenaj en iyi yaklaşımdır. Drenajın sadece eksternal yani vücut dışına olmasına ihtiyaç vardır. İnternal yani barsak içine yapılacak drenajın ameliyatı riske edecek asendan kolanjite yol açma dezavantajı bulunmaktadır. Eksternal kateter biluribin değerleri normale dönünce kapatılabilir. Kolanjit bulguları bulunduğunda eksternal kateter kapatılmamalıdır.
Perkütan bilier drenaj komplikasyonları kolanjit, pankreatit, kanama, sepsis, peritonit ve safra kaçağıdır. Girişime bağlı mortalite oranları %2’ dir. Kolanjit, safra yolları iltihabıdır. Drenajın yapıldığı 7 gün içerisinde ateş, karın ağrısı ve laboratuvar testlerinde bozulma ile ortaya çıkar. Pankreatit, pankreasın iltihabı olup girişim sonrasında karın ağrısı, serum lipaz ya da amilaz seviyelerinde yükselmeye yol açar.
Opere edilemeyen ve ilerlemiş lezyonlarda hastaların kalan yaşam süresini uzatmak ve kalitesini artırmak amacıyla perkütan bilier drenaj yapılır. Hastanın beklenen yaşam süresine göre aynı anda ya da ikinci aşamada safra yollarına stent yerleştirilerek safra yolları tıkanıklığı giderilerek hastanın kemoterapi alma şansı sağlanır.
Perkütan Girişimlerin Önceliği;
- Endoskopik girişim başarısız olduğunda
- 12 parmak barsağı (duedenum) darlığı
- Yüksek ya da çoklu safra yolları tıkanıklıkları
- Daha önce cerrahi geçirmiş hastalar, değişen anatomi veya bilier enterik anastomozları olan hastalarda tercih edilir.
Safra Yollarına Stent Yerleştirilmesi - Bilier Stent
Genel olarak malign (kötü huylu) darlıklar kendinden genişleyebilen metal stentler ile tedavi edilirken benign darlıklar ve kaçaklar plastik stentler ile tedavi edilir.
Çıplak yani standart stentler kaplı stentlerden farklı olarak sadece metal örgüye sahiptir. Bu nedenle bu stentlere çıplak anlamına gelen bare stent denir. Kendinden genişleyebilen metalik stentlerin plastik stentlere göre daha uzun süre açık kalmaları nedeniyle üstünlükleri gösterilmiştir. Bununla birlikte metalik stentlerin içine tümör büyümesi nedeniyle 6 ay içinde %20-50 oranlarında tıkanabilmektedir.
Klasik olarak stentin distal uçu ampullayı geçmelidir. Maksimum drenaj ve kolanjjitten korunmak için stent tam yerleştirilmelidir. Son dönem çalışmalarda klasik bilginin aksine papilla üzerinde kalmak işlem sonrası enfeksiyon riskini azaltmak ve stent açıklığı yönünden daha etkili olduğu gösterilmiştir.
Stent yerleştirildikten sonra 5F kateter ya da 8F ektsternal drenaj stent içinde bırakılarak dekompresyondan ve drenajın yeterli olduğundan emin olmak için tutulmalıdır.
Kendinden genişleyebilen metal stentlerin daha uzun açıklık oranlarına sahip olması, daha az yeniden girişim yapılması, kısa hastane yatış süresi gerektirmesi olması nedeniyle plastik stentlere üstündür. İşlem sonrası kolanjit, pankreatit, tümör gelişimine bağlı stent tıkanıklığı işleme bağlı risklerdir.
Kaplı stentler safra yollarına duvarlarına entegre olmadığı için gerektiğinde çıkarılabilirler. Migrate yanı kaymaları, safra kesesi kanalını tıkayabilmeleri, ve taşıyıcı kateterlerin 10F gibi kalın olması dezavantajları bulunmaktadır.
Karaciğer santrali yerleşimli tümörler - hiler Lezyonlar sağ ve sol karaciğer lobunda safra yollarını tutubilirler, tedaviyi daha sıkıntılı hale getirebilirler. İlerlemiş hiler kanserlerin palyasyonunda (kalan yaşam süresini desteklemek amacıyla yapılan girişimler) endoskopik ya da perkütan transhepatik bilier drenajlar uygulanır. Bu grup hastada perkütan (direkt ciltten) transhepatik bilier drenaj endoskopik yaklaşıma üstündür. Yan etkiler ve 30 günlük ölüm oranı (mortalite) yönünden iki girişim arasında anlamlı farklıklık saptanmamıştır. Bismuth tip I ve II hiler kolanjiokarsinomada endoskopik bilier drenaj perkütan yönteme tercih edilmesine karşın ileri hiler kanserlerde endoskopik yöntemin üstünlüğü gösterilmemiştir. Perkütan yöntem doğru lobar seçim yapması ve bağırsak içeriğinin bilier sisteme temas ettirmemesi nedeniyle endoskopik yönteme avantajları mevcuttur. Girişime bağlı kolanjit, safra yolları iltihabı görülme sıklığı endoskopik girişime göre perkütan girişimde daha düşüktür.
Hiler kitleler ya da lezyonlar (Bismuth tip 3 ve 4 ) daha kompleks yaklaşım gerektirir. Sağ ve sol safra yollarına ayrı ayrı girilerek iki stentin y konfigürasyonunda yerleştirilmesi sağlanır. Bunun uygulanamadığı durumlarda bare (çıplak) stentin T şeklinde yerleştirilmesi mümkün olabilir.
Safra Kesesi Drenajı -Perkütan Kolesistostomi
Safra kesesi drenajı genellikle ameliyat yapılamayan safra kesesi iltihabı gelişen hastalarda uygulanır. Malign yani kötü huylu tümörlere bağlı safra yolları tıkanıklıklarında nadiren uygulanır. Eğer endoskopik girişim başarısız ve cerrahi uygulanamayan safra yollarından genişleme olmayıp akut safra kesesi iltihabı olan hastalarda bir tedavi seçeneği olarak yapılır.
Endobilier (Safra yolları tümörlerinde) Radyofrekans Ablasyon
RFA (radyofrekans ablasyon) yüksek frekanslı alternatif elektrik akımına dayalı tedavi yöntemidir. Kolanjiokarsinom ya da pankreas başı kanserlerinin yol açtığı tıkanıklıkların giderilmesinde lümen içinden RFA uygulandıktan sonra metalik stent yerleştirilir. Uzun dönem sonuçları henüz bilinmemektedir.
Intraluminal Brakiterapi
Perkütan yolla girilerek malign safra yolları darlık ve tıkanıklıklarında uygulanır. Safra yolları tıkanıklığını, stent açıklığını sağlayıp hasta yaşam süresini uzatırlar. Dışarından verilen radyoterapiye göre bir çok avantajı olup daha yüksek doz verilebildiği gibi çevresinde radyasyona dirençli dokulardan dolayı yüksek dozlara karşı daha iyi koruma sağlar.
Kolanjioskopi
Tanı ve tedavi amacı ile safra yollarının direkt görüntülenmesidir. Kolanjioskopinin tedavi uygulamalarından biri karaciğer içi ya da dışı safra yollarında gelişen taşların tedavisinde elektrohidraulik litotripsi, malignitelerin fotodinamik ya da laser ile palyatif tedavilerini kapsamaktadır.
Karaciğer Toplardamarının Tıkanması (Portal Ven Embolizasyonu)
Büyük karaciğer lezyonlarında ameliyat şansını artırmak için kalan karaciğerin yeterli olmasını sağlamak için yapılır. Aynı seansta drenaj da yapılabilir. Embolizasyon sonucu karşı karaciğer dokusunda büyüme gerçekleşir. Teknik olarak ultrasonografi eşliğinde portal vene girilir. Embolizasyon ajan olarak glue, koil, partikül ve pluglar kullanılır.
SAFRA YOLLARI TIKANIKLIKLARI TEDAVİSİNDE HASTA HAZIRLIK VE TAKİP
İşlem uygulanması
- İşlem girişimsel radyolojide anjiografi ünitesinde ultrasonografi eşliğinde yapılır.
- İşlem öncesi hastayı rahatlatmak ve ağrıyı azaltmak amacıyla sedoanaljezi uygulanır.Tıkanıklık seviyesine göre yaklaşıma karar verilir. Sağ, sol ya da çift taraflı giriş yapılabilir.
- Sağ karaciğer safra yollarına girişte koltuk hattı cizgisi kullanılırken sol safra yollarına girişte orta hatta göğüs kemiğinin hemen altından girilir.
- Altta yatan neden, hastalığın yaygınlığına göre işlem planlanır. İlk aşamada safra yollarına kontrast madde verilerek safra yollarının görüntüsü alınır (PTK), tıkanıklık seviyesi anlaşılmaya çalışılır.
- Klinik duruma bağlı olarak eksternal drenaj, internal drenaj ya da safra yollarına stent yerleştirilmesi girişimleri uygulanır. Sarılık değerleri çok yüksek, genel durumu iyi olmayan hastalarda başlangıçta internal drenaj uygulanıp bir kaç gün sonra da bilier stent yerleştirilebilir.
Takip
- Yapılan girişime bağlı olarak kalıcı eksternal ya da geçici internal drenaj kateteri uygulanan hastalarda kateter bakımının düzenli yapılması gerekir.
- Kateterin kalıcı olduğu durumlarda aileye kateter bakımı eğitimi verilmelidir.
- Hastanın yeterli sıvı alması ve safra akımını sulandıran-artıran ilaçların kullanılması yararlı olabilir.
- Kan tahlilleri ile biluribin seviyesi düzenli aralıklarla takip edilmelidir.İnternal drenaj sonrası stent yerleştirilen ve kateteri çıkarılan hastalarda bol sıvı alması önerilir.
SAFRA YOLLARI HASTALIKLARINDA MERAK ETTİKLERİNİZ ?
Bilier - Safra, safra yolları ile ilgili
Sarılık (ikter) – ciltte, gözde sararma, idrar renginin koyulaşması hali. Kan biluribin değerinde artış sonucu ortaya çıkar. Kaşıntıya yol açar, tedavi edilmez ise hayatı tehdit eden çoklu organ yetmezliği oluşturur.
PTK (perkütan transhepatik kolanjiografi) Girişimsel radyoloji bölümlerinde direkt ciltten girilerek safra yollarına ince bir iğne ile ulaşılması ve iğne içerisinden kontrast ilaçlar verilerek safra yollarının görüntülenmesi
Bilier drenaj – safra yolları tıkanıklığında safranın çok delikli bir kateter yardımı ile barsağa ulaştırılması ya da karaciğer dışına alınması
İnternal bilier drenaj – Safra yollarındaki darlık ya da tıkanıklık kateter ile geçilerek bağısağa ulaşılması ve safranın bağırsağa aktarılması
Bilier stent- endoskopik olarak ya da girişimsel radyoloji yaklaşımı olarak ciltten direkt girilerek safra yollarındaki darlık ya da tıkanıklığı gidermek amacıyla yerleştirilen plastik ya da metalik boru (kafes). Metalik stentler daha uzun açık kalma süresine sahiptir. Plastik stentler endoskopik yolla safra yollarından çıkarılabilirken metalik stentler kalıcıdır.
Endolüminal bilier radyofrekans ablasyon – safra yollarını tıkayan kanser dokusunu küçültmek amacıyla karaciğer ile bağırsak arasında uzanan safra yolları tümörlerinin radyofrekans dalgaları gönderilerek yüksek ısı verilmesi yoluyla küçültülmesi, tıkanıklık düzeyine daha rahat metalik stent yerleştirilebilmesi.
OLGU ÖRNEKLERİ
Girişimsel radyoloji bölümümüzde PTK görüntüsünde distal safra yollarında tıkanıklık (SOL), tıkanıklığın kılavuz tel ile geçilip balon ile tıkanıklığın genişletilmesi (SOl ORTA), tıkanıklığın stent ile tamamen açılması, safranın bağırsağa serbest akışı (SAĞ ORTA, SAĞ)
Girişimsel radyoloji bölümümüzde PTK görüntüsünde ana safra yolları düzeyinde kansere (kolanjiokarsinom) bağlı ileri derecede darlık kontrast madde daha aşağıda koledok düzeyine kadar ulaşmaktadır (SOL), sağ safra yollarından girilip tıkanıklık geçilerek 12 parmak bağırsağa internal drenaj kateteri yerleştirildi. Kateter üzerinde kateter orta kesiminden başlayıp en uç kesimine kadar aralıklı çok sayıda delik mevcut olup bu sayede tıkanıklık yukarısındaki safra delikler yoluyla barsağa ulaşmaktadır. Kateterin diğer ucu ciltten çıkıp dışarıya uzanmakta olup kateterin bu uçu drenaj torbasına bağlanır ve safra dışarıda da bir miktar toplanır. (SAĞ)
Aynı hastaya bu kez soldan girilerek sol PTK yapıldı (SOL), sol safra yollarındaki darlık geçilerek soldan da barsağa ulaşan kateter yerleştirildi (SAĞ).
Bilier Drenaj, Safra Yolları Drenajı
Girişimsel radyoloji bölümümüze başvuran 60 yaşında erkek hasta 3 buçuk yıl önce mide kanseri tanısı almış, mide ameliyatı yapılıp kemoterapi verilmiş. Takiplerinde sarılık başlamış. MR incelemesinde safra yollarını tıkayan nüks tümör saptanmış.• 1. görüntüde soldan safra yoluna girilip safra yolları görüntülendiğinde sağ ve sol safra yolları genişlemiş (mavi ok) tümöre (kırmızı ok) bağlı ana safra yolunda tıkanıklık saptandı.• 2. görüntüde tümörün oluşturduğu tıkanıklık kılavuz tel ile geçilerek bağırsağa ulaşıldı, kontras madde 12 parmak bağırsağına (sarı ok) ulaşıldı.• 3. görüntüde internal-eksternal drenaj (bilier drenaj) amacıyla bir ucu bağırsağa ulaşan üzerinde çoklu delik bulunan kateterin diğer ucu ciltten çıkıp dışarıda safranın drenaj torbasında toplanması sağlandı.
Bilier Stentleme, Safra Yollarına İki Stent (kissing) Yerleştirilmesi
• Bilier stent yerleştirilmesi amacıyla drenaj kataterleri çıkarılı kılavuz teller safra yollarından geçirilerek 12 parmak bağırsağına ulaştırılır. • 1. görüntüde tümöre bağlı tıkanıklık nedeniyle safra yolları genişlemiş. Tümörün oluşturduğu tıkanıklık kılavuz teller ile geçilir • 2. görüntüde tümörün bulunduğu tıkanıklık kesimine stent yerleştirilmeden önce genişletmek amacıyla balon ilerletilir. (Balon henüz şişirilmemiş-yeşil ok) • 3. görüntüde tkanıklık kesiminde balon şişirilerek stentin yerleştirilmesine uygun hale getirilir.
Bilier Stent Yerleştirilmesi
• Sağ ve sol yollarında ayrı ayrı ana safra yolunda uzanacak şekilde stent yerleştirilerek tümörün safra yollarına yaptığı bası giderilir. Stent yolu ile safra serbest bir şekilde bağırsağa akışı sağlanır. • 1. görüntü stent kapalı olarak yerleştirilir (mavi oklar) • 2. görüntüstent uygun yerleşim ukaştırıldıktan sonra stent açılır (turuncu oklar) • 3. her şey yolunda, sıkıntı yok ise kılavuz teller çıkarılır, giriş yerleri kapatılır ve işlem sonlandırılır.
KAYNAKLAR
1. Tech Vasc Interventional Rad 2015; 18:184-196. 2. Annals of Gastroenterology 2016; 29:33-36 3. Semin Intervent Radiol 2016;33:283-290
