BURUN KANAMASI, EPİSTAKSİS
Genel Bilgi
- İki tiptir, burun ön veya arka bölümünde kanama odağı olabilir. Arka nadir olmasına karşın tıbbi müdahale gerektirir. Burun arka bölümünden kanamada ilk tedavi tampon olmasına karşın tekrarlayan ve durdurulamana kanamalarda cerrahi ya da girişimsel radyolojide yapılan endovasküler tedavi uygulanır.
- Neden burundan kaynaklanan yani lokal ya da genel nedenler yani sistemik olabilir.
- Lokal nedenler infeksiyon, inflamasyon, travma, neoplazm, yabancı cisim, inhalant, yapılan işlemlere bağlı olabilir
- Sistemik nedenler ilaç ve kanama sorunları, kan hastalıkları yani hematolojik nedenler, Rendu-Osler-Weber (HHT) gibi hastalıklar olabilir.
- Epistaksisin bir çoğu anterior burun içinde Kiesselbach pleksusu kaynaklıdır.
- Dirençli ya da durdurulamayan epistaksisten sfenopalatin arter sorumludur.
- Burun içi atardamarları yani arterleri
- Supralabral arter _ FA dalı
- Sfenopalatin arter, majör palatin arter – MA dalı. Posterior septum
- Anterior ethmoidal – Posterior ethmoidal – OA dalı
Ne zaman burun kanaması embolize edilmelidir?
- Hayatı tehdit eden epistaksis, hemoglobin 8 g altına düşmesi- refraktory epsitaksis
- Posterior epistaksise eşlik eden kitle, vasküler patoloji
- 48 saatten fazla sürede iki posterior tamponand başarısız olmuş ise
Ne zaman burun kanamasına yönelik embolizasyon yapılmamalıdır ?
- Göze giden atardamarın ilişkili olması (Maksiller arterin oftalmik arter ile inferorlateral trunk ve petrokavernöz ICA yolu ile anastomozunun gösterilmesi)
- Ön kısımdan gelişen burun kanaması (Anterior epistaksis)
Hasta Hazırlık
- Kan grubu bakılarak ilave kan desteği sağlanır, işlem sırasında aspirasyon hazır halde tutulur.
- Yaşlı hastalada genel anestezi uygulanır.
Burun kanamasında yapılan embolizasyon tekniği
- Burun kanamasında yol açan nedene bağlı ilgili atardamar tıkanır. (Endovasküler tedavide hedef SPA embolizasyonudur. Nazofarengeal anjiofibrom varlığında asendan farengeal arter ve fasial arterin embolize edilmesi gerekir.)
- Mikropartikül kullanılır, mikropartikül boyutu 300-500 mikrondur.
Embolizasyonun Riskleri (Komplikasyonları )
- Komplikasyon %8-13 oranında görülür.
- Görme kaybı
- İskemik inme
- Nabızda yavaşlama (Onyx de bulunan dimetilsulfoksid trigeminocardiac refleks yoluyla belirgin bradikardiye yol açar).
- Fasiyal nöralji
- Septal perforasyon
- Sinüzit
- Orta kulak iltihabı (Otitis media)
- Sinir felçi (Asendan farengeal arter embolizasyonu nerve paralizine yol açabilir.)
Takip
- İşlemden hemen sonra tampon çıkarılarak 1 gün takip edilir. Kanamanın olmadığından emin olunduktan sonra taburcu edilir.